Na vijftien jaar onthaasten op Bonaire, komen Jo en Dymphie Bux terug naar Sittard

Voor een keer kunnen we deze rubriek in plaats van Het is hier prachtig beter Het was hier prachtig noemen. Jo en zijn vrouw Dymphie zijn bezig aan hun laatste weken op het eiland dat sinds 2010 een bijzondere gemeente van Nederland is. Jo: „We gaan met pensioen en dus gaan we terug naar Limburg, om dichter bij onze twee dochters , kleindochters en andere familie te zijn.”

Eind jaren zeventig en begin jaren tachtig van de vorige eeuw was Jo Bux een cultspeler bij Fortuna, door zijn woeste baard en donkere ogen kreeg hij van de Sittard-fans de bijnaam Ayatolla. De baard is verdwenen, net als het haar op zijn hoofd. Maar de oudere fans herkennen hun held nog uit duizenden als hij zich in Sittard vertoont. In 2005 begon voor Jo en Dymphie het grote avontuur op de Caraïben.

Jo runde na zijn voetbalcarrière bij Fortuna Sittard een aantal platenzaken en toen de cd-verkoop hier stagneerde, besloot hij met Dymphie op Bonaire zijn geluk te beproeven. „Cd’s met Caribische muziek verkopen op de markt. Zes dagen per week. Ik verkocht muziek en Dymphie zelfgemaakte sieraden. Dat is eigenlijk altijd heel goed gegaan. Er komen natuurlijk veel toeristen, vooral veel Amerikanen die met de cruiseschepen het eiland aandoen. Maar nu is hier in de cd-verkoop ook de klad gekomen. Het is ook hier Spotify dat de klok slaat. Nu we allebei de pensioengerechtigde leeftijd hebben, leek het ons dan ook een mooi moment om terug te gaan naar Nederland. Daar zijn de mogelijkheden voor pensionado’s toch wat groter.”

Versnelling

Ze hadden het avontuur op Bonaire voor geen goud willen missen. „Het leven hier is heel relaxed. Niemand heeft haast. Als het vandaag niet gaat, dan morgen. In het begin moesten we daar erg aan wennen. Maar als je je er aan overgeeft, is het heel fijn om in een lagere versnelling te leven. Nu denk ik dat het voor ons straks vooral weer wennen wordt aan de ‘haast’ in Nederland.”

Wat ze het meest gaan missen, is de prachtige natuur van Bonaire. „Dat de zee hier drie kleuren blauw heeft bijvoorbeeld, zo’n groot verschil met die grijze Noordzee. En dat je dolfijnen uit de zee omhoog ziet springen als je zwemt. Het rare is dat je dat normaal gaat vinden, terwijl het natuurlijk niet normaal is.” Als beachkeepers hebben Jo en Dymphie de afgelopen jaren ook het uitkomen van de schildpadeieren begeleid. „Dan zie je honderden pasgeboren schildpadjes richting zee gaan. Daar komen ook veel toeristen op af en om te zorgen dat dit een beetje ordentelijk gaat, worden beachkeepers ingezet.”

Balans

Nu door de coronacrisis de toeristenindustrie is ingestort, wordt op het eiland de discussie gevoerd wat er na de crisis moet gebeuren. „Bonaire is afhankelijk van toeristen. Het eiland kan niet zonder. Maar het is de laatste jaren wellicht ook te populair geworden. Dat gaat ten koste van de prachtige en bijzondere natuur. Misschien is dit het moment om te kijken of daar wat meer balans in te vinden is.”

Tegen iedereen die plannen heeft om naar Bonaire te emigreren, kunnen Jo en Dymphie maar één ding zeggen: doen. „Het is een prachtige ervaring. Al moet je wel van rust en natuur houden. Dit is geen party-eiland.” O ja, goed nieuws voor de Fortuna-fans, Jo is volgend seizoen weer te zien in het stadion: op de tribune. „Uiteraard ga ik een seizoenkaart aanschaffen. Fortuna weer in de eredivisie zien, daar kijk ik echt naar uit!”

De slavenhuisjes in het zuiden van Bonaire zijn wereldberoemd en uniek. Op de meeste plekken in de wereld zijn alle herinneringen aan de slaventijd zorgvuldig uitgewist.

In 1993 hebben de Nederlandse Marina Melis en haar echtgenoot Ed Koopman op Bonaire een ezelopvang opgericht voor zieke, gewonde en verweesde ezels: Donkey Sanctuary Bonaire. Volgens Jo en Dymphie een must-see als je op het eiland bent.

Bonaire heeft zijn eigen natuurpark, de ‘mangroves’. Vandaag de dag is ongeveer 60 procent van het gebied beschermd. De mangroves aan Lac Bay staan bekend als de best behouden mangroves in de regio.

Het Gotomeer bevindt zich in het Washington Slagbaai National Park en is een belangrijk foerageer- en broedgebied voor de Caribische flamingo’s.

Op de markt in Kralendijk verkocht Jo vijftien jaar lang zijn cd’s met Caribische muziek.

Kralendijk is de hoofdstad van Bonaire en ademt een gezellige, dorpse sfeer met zijn kleurige huisjes.

Uiteraard is Klein Bonaire een must als je het eiland bezoekt, het onbewoonde eiland ligt achthonderd meter voor de kust en is ook de nestplaats voor zeeschildpadden.